مبانی نظری و پیشینه تحقیق حمایت اجتماعی

حمایت اجتماعی فهرست مطالب : تعاریف حمایت اجتماعی 2 - 1 - 2 - 2 دلایل عدم احساس حمایت اجتماعی 2 - 1 - 2 - 3 مقایسه ی نقش خانواده ودوستان در احساس حمایت اجتماعی سالمندان 2 - 1 - 2 - 4 نقش حمایت اجتماعی بر زندگی سالمندان 2 - 2 پیشینه ی پژوهش 2 - 2 - 1 پیشینه ی خارجی 2 - 2 - 2 پیشینه ی داخلی منابع فارسی ب : منابع لاتین تعاریف حمایت اجتماعی حمايت اجتماعي عبارت است از ادراك  فرد از اينكه مورد توجه و علاقه ديگران بوده ، از ديدگاه آنان فرد ارزشمند است ، چنانكه دچار مشكل و ناراحتي شود ، ساير افراد مؤثر در زندگي‌اش ( مثل دوستان و برادر و همكاران ) به او ياري خواهند رساند . بر طبق اين تعريف حمايت اجتماعي مفهومي است كه به دامنه ارتباطات متقابل بين فردي توجه دارد ، و هر چه ميزان مبادلات بين فردي بيشتر باشد ، ميزان حمايت اجتماعي كه فرد دريافت مي‌دارد ، افزونتر خواهد بود . عكس اين رابطه نيز صادق است بنابر تعريف ، حمايت اجتماعي دوجنبه يا دوبعد اساسي دارد : الف : جنبه دهني : بعد ذهني حمايت اجتماعي به تصوري اطلاق مي‌گردد كه فرد از افراد موثر دارد كه قادرند به طور بالقوه در مواقع درماندگي و ناچاري وي را مساعدت نمائيد .  اين جنبه در ميزان عملكرد فرد تأثير فراواني دارد و يافته‌هاي تحقيقاتي حاكي ازآن است كه هرچه ذهنيت فرد در برخورداري از حمايت ديگران ـ حمايت بالقوه ـ بيشتر باشد ميزان پاسخهاي موفقيت‌آميزي كه به فشارهاي رواني وموقعيتهاي بغرنج نشان مي‌دهد ، بيشتر است . بر عكس ، اگر فرد احساسي كند كه از حمايت اجتماعي كافي اطرافيان برخورد دار نيست ، احتمالاً آمادگي كمتري براي مقابله با خطر از خود نشان مي‌دهد و ممكن است كه به جاي رويارويي با مشكلاتش به رفتارهاي اجتنابي يا فرار متوسل شود ( بيگي‌فرد ، 1378 ). ب : جنبه عيني : بعد عيني يا بالفعل حمايت اجتماعي به ميزان واقعي مساعدتهاي و همياريهاي ارائه شده به فرد بستگي دارد هرنوع تغيير يا بروز مصيبتي در زندگي فرد ، از جمله منابع فشاري است كه ممكن است موجب پريشاني و نگراني فرد شود . حضور افراد موثر و مساعدت آنان تاحد قابل ملاحظه‌اي از شدت فشار رواني مي‌كاهد و فرد را قادر به انطباق دوباره خواهد ساخت به عنوان مثال ، ازدواج از جمله وقايعي است كه سبب ايجاد فشارهاي رواني و محيطي بر فرد مي‌گردد حضور افراد خانواده  و دوستان در مجلس جشن عروسي به زوج حوان از سوي اطرافيان ارائه مي‌شود ، تا ميزان زيادي از فشار رواني ناشي از تغيير زندگي و مسئوليت‌ها مي‌كاهد و آنها را قادر مي‌سازد كه با موقعيت و شرايط تازه انطباق لازم را به عمل مي‌آورند ( بيگي‌فرد ، 1378 ). اعتقاد بر اين است كه حمايت اجتماعي به سه طريق دربرخورد با رويدادهاي فشار زا كمك مي‌كند